2.3.3.1.2 Functionaliteit
Emoties fungeren als manifestaties van het belangenbevredigingssysteem van het individu door:
- uitdrukking te geven aan de belangen van het individu
- uitdrukking te geven aan de bevredigingstoestand van deze belangen.
Hoe werkt dat?
- Emoties bewaken de relevantie van gebeurtenissen door in overeenstemming hiermee gedrag te moduleren of te instigeren
- Emoties zijn de uitvoer van een voorziening, een systeem, dat de taak heeft om voor de bevrediging van belangen te zorgen en om de lopende gebeurtenissen met dat doel in de gaten te houden
- Emoties zijn deels ook noodvoorzieningen die snel en met een minimum aan informatie een reactie kunnen voortbrengen
- Emoties komen voort uit de steeds parate bewaking van de relevantie van gebeurtenissen en de bijbehorende bijstelling van de actiebereidheid.
- Emoties zijn voortdurend paraat en pas achteraf blijkt of het bijstellen zinloos of -vol was
- Emoties kennen grenzen; veel niet-functionele aspecten van emotie - ontregeling, verstoring - zijn manifestaties van de grenzen aan het vermogen van het systeem
- Emoties geven meer ‘uiting’ aan de pogingen om belangen te bevredigen dan dat ze zelf voor de bevrediging zorgen: activatiemodi, activatietoename na succes en de activatieafname na mislukkingen of verlies - bepaalde vormen van vreugde of verdriet dus - kunnen niet geïnterpreteerd worden als nuttig bij het omgaan met behaalde successen of onveranderbare verliezen. Ze weerspiegelen het feit dat het systeem zijn activiteitsreserves moduleert in overeenstemming met zijn huidige prestaties
- Verlangens zijn bijvoorbeeld zelf niet 'nuttig' en zorgen niet direct voor belangenbevrediging. Het zijn plannen en bereidheid die zorgen voor bevrediging; emotie geven weer en drukken uit waar het individu zich om bekommert.
PS: Deze functionele benadering is een gezichtspunt, een a priori. Het functionalisme neemt aan dat alle psychologische en biologische verschijnselen zinvol zijn en niet zomaar toevalligheden of gegeven standen van zaken. Het gezichtspunt is niet echt toetsbaar: men kan bijna altijd wel een functie en een nut ergens voor bedenken.
Meer weten? Zie Waarom? (emo)