2.2.4.2.1 Meth. uitgangspunten

  1. U weet dat methodeleer de leer der methoden van het empirische wetenschappelijk onderzoeken, het handelen van de onderzoeker (De Groot, 1968). Hierbij betekent empirisch: gebaseerd op ondervinding, op ervaringen. Anders gezegd: de methodologie levert de regels en technieken om wetenschappelijk verantwoord onderzoek te doen, zodat dit leidt tot kennis die zo algemeen mogelijk is en in overeenstemming is met de werkelijkheid. Kenmerkend voor de wetenschapsbeoefening is dus het streven naar waarheid; men probeert de werkelijkheid te beschrijven zoals zij is zonder dat hierin een vertekening zit
  2. U positioneert zichzelf als de adviseur van de wetenschappelijk onderzoeker. De methodeleer vormt als het ware het fundament waarop het wetenschappelijk werken gebaseerd is. Men kan geen verantwoord en bruikbaar wetenschappelijk onderzoek doen, als de methoden waarmee het onderzoek wordt verricht niet deugen. Deze opmerkingen maken wel duidelijk dat de methodeleer niet alleen belangrijk is voor de psychologie maar voor alle wetenschappen. Voor alle wetenschappen geldt dat de methodeleer de basis vormt voor het doen van wetenschappelijk onderzoek. 
  3. U verdiept zich in de eisen aan de onderzoeker. Wetenschappelijk onderzoek doen is geen vrijblijvende bezigheid waarin je maar een beetje aan kunt prutsen en van alles bij elkaar kunt fantaseren. Dat is maar goed ook, want het bekendmaken van resultaten van wetenschappelijk onderzoek kan allerlei gevolgen hebben. Stel je voor dat uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het inzetten van op kwalificatieniveau 5 opgeleide verpleegkundigen in de gezondheidszorg overbodig is en dat men zich in alle zorgsituaties prima kan redden met beroepsbeoefenaren van kwalificatieniveau 2, 3 en 4. Stel je verder voor dat deze onderzoeker wel de subsidie om zijn onderzoek te doen heeft opgestreken, hiervan lekker naar de Bahama's is geweest en vervolgens zonder daadwerkelijk iets te onderzoeken bovenstaande conclusie uit zijn duim heeft gezogen en wereldkundig heeft gemaakt. Terecht zou je je dan ontzettend boos kunnen maken op deze onderzoeker, want hij doet dus zomaar wat ongefundeerde uitspraken die jou vervolgens wel je baan kunnen kosten. Zo is het ook een kwalijke zaak wanneer gepubliceerd wordt dat men nu dan echt een beslissende stap in de genezing van aidspatiënten heeft gezet, zoals begin jaren negentig in Nederland gebeurd is, terwijl bij nader onderzoek blijkt dat dit een zeer voorbarige conclusie is en er bovendien gegevens zijn achtergehouden. Stel je de emoties van aidspatiënten en hun naasten maar eens voor die met dit soort golfbewegingen in de berichtgeving gepaard zullen gaan. Eerst geef je mensen hoop, later blijk je de gewekte verwachtingen niet te kunnen waarmaken. Dit kun je dus echt niet maken, het is niet eerlijk mensen valse hoop te geven. Aan iedere onderzoeker worden dan ook de volgende eisen gesteld:

Meer weten? Zie Kernbegrippen