Bodem van eerdere ervaringen
Mensen zijn geen onbeschreven bladen als u aan uw betoog begint. Uw gesprekspartner heeft al tal van ervaringen en opvattingen die bepalen hoe hij uw informatie gaat interpreteren en gebruiken. Nieuwe informatie wordt ingepast in bestaande opvattingen, waarbij die laatste verreweg de meeste zeggingskracht hebben, ongeacht of ze waar zijn of niet. U dient derhalve zicht te krijgen op wat er leeft bij de ander i.c. op de meest klemmende vragen en gevoelens. Gevoelens die vooral uw aandacht vragen, zijn:
- Angsten, ongerustheid en onzekerheid
- Misvattingen over het onderwerp (zie bijvoorbeeld: seksuele mythen) en mogelijke weerstanden tegen uw uitleg
- Negatieve gevoelens tegenover uzelf of tegenover professionele hulp in het algemeen.
Hoe doe ik dat?
Het belangrijkst is actief luisteren; door vragen te stellen over diens verwachtingen en vervolgens vooral goed te luisteren naar de emotionele onderstroom komt u heel veel te weten over de opvattingen en gevoelens van de ander.
Verder kunt u in uw uitleg termen en voorbeelden gebruiken, die aansluiten bij eerdere ervaringen of opvattingen van de ander. Wanneer de informatie een verontrustende betekenis heeft, blokkeren de opgeroepen emoties zijn aandacht. Het duidelijkste voorbeeld hiervan is het slecht-nieuwsgesprek, maar ook in veel andere gesprekken roept de uitleg die u geeft, emoties op. De opgelopen emotionele spanning moet dan eerst verminderen voordat u meer informatie kunt geven. U kunt dit doen m.b.v. steunend luisteren.