2.1.2.2.1 Desensitisatie

Bij systematische desensitisatie wordt geprobeerd om de koppeling die door een proces van klassieke conditionering ontstaan is tussen een neutrale stimulus en een ongeconditioneerde respons weer weg te nemen. Stel dat iemand een overval in een bankgebouw meegemaakt heeft. Hierdoor durft deze persoon niet meer een bankgebouw binnen te gaan. Doordat de neutrale stimulus 'bankgebouw' gecombineerd is met de ongeconditioneerde, angstopwekkende stimulus 'overval', is bij deze persoon een geconditioneerde respons ontstaan. De persoon reageert nu namelijk met angst op de stimulus 'bankgebouw'. Het bankgebouw is een geconditioneerde stimulus geworden.
Bij de techniek van de systematische desensitisatie wordt eerst een angsthiërarchie opgesteld. De persoon moet hierbij in kaart brengen wat hem een beetje angstig maakt, wat hem al angstiger maakt en wat hem het meest angstig maakt. In dit geval komt hij bijvoorbeeld tot de volgende angsthiërarchie:
 
- een straat inlopen waar een bankgebouw staat
- de straat inlopen waar het bankgebouw staat waar de betreffende overval gepleegd werd
- voor een bankgebouw staan
- voor het bankgebouw staan waar de overval gepleegd werd
- een bankgebouw binnengaan
- een lokethandeling plegen bij een bank
- het bankgebouw binnengaan waar de overval plaatsvond
- een lokethandeling plegen bij de bank waar de overval plaatsvond
 
Hierbij vindt hij de laatstgenoemde handeling dus het allerengst. 
Vervolgens gaat de therapeut de cliënt eerst door middel van oefeningen leren hoe hij zich kan ontspannen. Wanneer de cliënt deze ontspanningstechnieken goed beheerst vraagt de therapeut hem om de eerste situatie van de lijst in gedachten te nemen. De cliënt wordt in dit geval dus gevraagd om zich zo goed mogelijk voor te stellen dat hij een straat inloopt waar een bankgebouw staat. Zodra dit idee angst bij hem oproept moet hij zijn ontspanningstechniek toepassen, net zolang tot hij zich voor kan stellen dat hij een straat inloopt waar een bankgebouw staat zonder dat dit nog angst oproept. Als de cliënt zover is gaat hij de tweede situatie van de lijst in gedachten nemen, totdat hij zich ook deze situatie voor kan stellen zonder angstig te worden. Om dit te bereiken gebruikt hij weer zijn ontspanningsoefeningen. Op deze manier wordt de hele angsthiërarchie afgewerkt. Geleidelijk aan wordt hierbij de koppeling tussen 'angst' en 'bankgebouw' opgeheven, en hiervoor komt de nieuwe koppeling tussen 'ontspanning' en 'bankgebouw' in de plaats.
Aan het eind van het systematische desensitisatieproces is de cliënt zijn angst voor bankgebouwen dus kwijt.