Type 1: De Perfectionist
Herkent u zich in de Perfectionist (of Verbeteraar, Hervormer), dan zijn eigenschappen als integriteit, betrouwbaarheid, degelijkheid, verantwoordelijkheidsgevoel, precisie, oog voor detail, grondigheid waarschijnlijk voor u herkenbaar. Maar ook kritisch vermogen, een hoge lat voor uzelf en anderen, een sterk normbesef….plichtsbesef, een sterk gevoel voor goed of fout, moeite met ontspannen en genieten…
U steekt energie in dingen goed of beter doen, zorgen dat u geen fouten maakt, een verantwoordelijke opstelling kiezen, opletten dat u zich opstelt volgens wat in uw ogen goed is, onderdrukken wat niet goed is in uw ogen – vaak boosheid - , bezorgdheid rondom het juiste doen en actie uitstellen tot duidelijk is wat juist is.
Voor uzelf is wellicht lastig: de constante aanwezigheid van interne kritiek, die uw gevoel van eigenwaarde aantast en spanning, zorg en eenzaamheid veroorzaakt, en actie bemoeilijkt; het vergelijken met anderen en het uzelf ervaren als niet goed genoeg; het uitstellen van plezier; uitbarsting van de onderdrukte emoties; verdwijnen in detail, wat productiviteit belemmert; teveel zorg en kritiek geven; het moeilijk om kunnen gaan met kritiek van anderen. Anderen zullen wel eens moeite hebben met uw kritische geest, het gevoel hebben dat ze het zelden goed doen in uw ogen, uw perfectionisme en oog voor detail als vertragend ervaren, of last hebben van uw uitstraling van ingehouden woede.
Tegelijkertijd zullen zij uw kwaliteiten, inspanning, juiste actie, eerlijkheid, verantwoordelijkheid, zorg voor verbetering, vlijt, idealisme, hoge standaarden, zelfstandigheid, toewijding, herkennen en waarderen.
Uw persoonlijkheid stoelt op een onderliggende basisovertuiging, die zich in uw eerste levensjaren vormt. Uw basisovertuiging is dat de wereld verre van perfect is en oordelend en bestraffend is op het gebied van fouten, slecht gedrag en impulsiviteit. Als gevolg hiervan ontwikkel je de overtuiging dat je liefde en waardering verkrijgt door goed te zijn, fouten te corrigeren en te voldoen aan de eisen van de kritische geest. Gelijktijdig ontwikkel je wrok en onderdrukte woede/schuld over impulsiviteit en slecht gedrag. Wanneer, ondanks al uw inspanningen, een in uw ogen slechte impuls of boosheid naar boven komt, vervangt u die door een reactie, die u wel als juist ziet (reactieformatie).
Schematisch ziet de persoonlijkheid van de perfectionist er als volgt uit:
Voor de perfectionist zijn varianten en verschijningsvormen (3): In langdurige stressvolle omstandigheden beweegt u als perfectionist naar type 4 de romanticus, hetgeen wil zeggen dat u (positieve of negatieve) kenmerken van dit type zult herkennen. Denkt u bijvoorbeeld aan artistieke bezigheden, meer in contact met eigen gevoel, ook verdriet over niet-uitmuntend zijn, aandacht voor de eigen behoeften, zelfmedelijden, depressie, minderwaardigheidsgevoel.
In langdurig welbevinden zult u kenmerken van type 7 de levensgenieter herkennen. Denkt u bijvoorbeeld aan: aantrekkelijke mogelijkheden zien, plezier maken, minder zwaar opnemen, minder schuldgevoel, onttrekken aan verantwoordelijkheden, onmatig opeisen
Vleugeltypes zijn type 2 en type 9.
De voor de perfectionist specifieke subtype-thema’s zijn:
Zelfbehoud:Angst/bezorgdheid
Overmatige zorg of zelfcontrole over fysieke omgeving; hetzelfde voor materieel presteren, huis, gezin.
Één op één of seksueel: jaloezie /verhitting
Hogen normen, regels voor correct gedrag; boos, bezitterig
Sociaal: onaangepastheid
Veilige rol en regels, regels opleggen aan groep; onaangepastheid in groep. Goede doelen
Voor uw persoonlijke ontwikkeling is het belangrijk om te: Aanvaarden dat er meer dan een goede manier is en dat de ‘foute’ manier van de ander gewoon een verschil is. Aanvaarden van onvolkomenheden in jezelf en de ander. Regels en strengheid in twijfel trekken, niet als dogma hanteren, flexibiliteit. Wrok als signaal opvatten voor onderdrukte gevoelens. Tijd inruimen voor plezier. Zie ook Tips voor ontwikkeling (16)
Anderen kunnen U als perfectionist ondersteunen door: Aan te moedigen meer plezier te hebben, een betere balans tussen werk en privé te creëren, en fouten en verschillen te accepteren; de Eén een niet-oordelende houding laten zien; te helpen herinneren dat het doel is om menselijk te zijn en niet perfect.
Klik hier om terug te keren naar de 9 typen.