Psycho(seksuele) ontwikkeling
Freud veronderstelde dat de ontwikkeling van de mens van pasgeborene tot bejaarde in een aantal vaste fasen of stappen verliep. Het geheel van dit groeiproces noemde hij de psycho-seksuele ontwikkeling. Deze ontwikkeling wordt gestuurd door instincten of basisbehoeften. De instincten en basisbehoeften zijn voor ieder mens gelijk en zijn al bij de geboorte aanwezig. Dit leidt tot impulsen, zoals huilen bij honger of boosheid bij frustratie. Ook deze impulsen zijn voor iedereen gelijk. De manier waarop de omgeving op deze impulsen reageert, zal echter verschillen. Deze (verschillende) reacties bepalen volgens Freud d.m.v. leerprocessen welk karaktertype zal ontstaan. Volgens Freud kon men aan iemands karaktertrekken in grote lijnen zien hoe diens individuele leerproces was verlopen. En omgekeerd, fouten of problemen in de opvoeding gedurende een bepaalde ontwikkelingsfase kwamen later tot uiting in bepaald soort probleemgedrag (neurose).
Welke fasen of ontwikkelingsstadia onderscheidt Freud?
- Orale fase (0-18 maanden); de mens wordt als zuigeling geboren en het leven staat aanvankelijk dan ook primair in het teken van het bevredigen van honger en dorst. De mond is daarmee het orgaan bij uitstek waarmee het kind de wereld en zichzelf leert kennen.
- Anale fase (19-36 maanden); het tweede ontwikkelingsstadium is de fase waarin het leren beheersen van de anale sluitspier en daarmee van ontlasting centraal staat. Het kind leert dat ook dit proces, net als eten, gepaard gaat met lusten en lasten.
- Fallische fase (± 3-5 jaar); in deze levensfase verschuift de aandacht van eten en ontlasten naar lustbeleving in meer algemene zin. Vooral in seksuele zin verandert er veel. Zo ontdekt het kind zijn of haar geslachtsdelen, sekse-identiteit (jongen/meisje) en sekse-orientatie (hetero, homo of biseksualiteit).
- Latentiefase (6-12 jaar); in deze periode zijn er volgens Freud geen duidelijk waarneembare conflicten die moeten worden opgelost. Het is een periode van gestage groei en ontwikkeling.
- Genitale fase: De genitale fase is de laatste psychoseksuele fase (vanaf ongeveer 12 jaar). In deze fase bereikt het individu volledige seksuele rijpheid. Een genitale organisatie van de libido. Lichamelijk is de ontwikkeling nu zover, dat orgasme, ejaculatie en zwangerschap mogelijk zijn. Indien de psychoseksuele ontwikkeling optimaal is verlopen, dus zonder grote conflicten, zal het individu uit deze fase te voorschijn komen als een persoon die zoveel mogelijk bevrediging van zijn instincten kan realiseren. Deze persoonlijkheid omschrijven we als een persoon die tevreden is met zichzelf en sociaal is aangepast. De persoon is moedig, onbaatzuchtig en edelmoedig ten opzichte van anderen. De persoon is geduldig en effectief zonder dwangmatigheid of competitiedrang. Daarnaast is hij volgens Freud geïnteresseerd in heteroseksueel contact. Kortom: een persoonlijkheid die zoveel mogelijk bevrediging van zijn instincten kan realiseren, terwijl de kans op straf of schuld zo klein mogelijk is gehouden.
http://psychologie.ahmas.nl/modules/pagesahmas/php/view.php?id=&rev=-1