Bijlage

Algemene omschrijving van het begrip psychotherapie, aan de hand van kernthema’s


1. doelstelling van de behandeling
Psychotherapie heeft tot doel mensen bij te staan in een, in overleg met de psychotherapeut vastgesteld veranderingsproces, dat leidt tot het opheffen, verminderen van en/of beter leren omgaan met psychische problemen, conflicten, stoornissen en/of klachten.
2. werkwijze
 
Psychotherapie vindt plaats binnen het kader van een reeks van gesprekken, waarbij door de behandelaar stemmingen, cognities, gedragingen en houdingen van een persoon doelbewust beïnvloed worden door:
a) het op methodische wijze te vestigen, structureren en hanteren van de therapeutische relatie;
b) het systematisch toepassen van psychotherapeutische methoden;
c) het werken vanuit een op de situatie en de doelstellingen van de behandeling toegespitste attitude.
3. aard van de toe te passen methoden
 
De binnen het kader van psychotherapie toe te passen methoden
- zijn gericht op de verandering van gedrag (cognities, affecten en overte gedragingen) en zijn gebaseerd op de psychoanalytische theorie, de leertheorie, de experiëntiële theorie of de systeemtheorie;
- worden op zichzelf en/of in combinatie met andere vormen van behandeling toepast;
- vormen een onderdeel van de deskundigheidsgebieden van de klinisch psycholoog en de psychiater;
- worden geselecteerd op basis van criteria waarbij efficiency, doelmatigheid en effectiviteit richtinggevend zijn.
 
4. wie komen voor psychotherapie in aanmerking?
 
Personen kunnen zowel individueel als in systeemverband voor psychotherapie in aanmerking komen als
a) aannemelijk is dat gedragsveranderingen kunnen leiden tot onder 1. genoemde doelstellingen;
b) gebleken is, of verwacht mag worden dat deze veranderingen niet op minder ingrijpende of anderszins effectieve wijze te bewerkstelligen zijn;
c) de cliënt expliciet instemt met de verschillende aspecten van het behandelingsaanbod.
 
5. typering van de beroepsbeoefenaar
 
Psychotherapie wordt gegeven door een deskundige die binnen het kader van de wet op de BIG geregistreerd is als psychotherapeut (art.3) dan wel als klinisch psycholoog of psychiater (art.14). De behandelaar is gehouden zich aan de cliënt en andere belanghebbenden conform zijn BIG registratie(s) te presenteren. Vanaf de inwerkingtreding van de wet BIG is het voeren van de kwalificatie psychotherapeut voorbehouden aan expliciet als zodanig geregistreerden. Voor behandelaars die niet in het BIG register als psychotherapeut opgenomen zijn, zijn er geen wettelijke beletselen om hun therapeutische activiteiten onder de noemer psychotherapie aan te bieden.

 6. professionele richtlijnen en standaarden
 
1) Het psychotherapeutisch handelen vindt plaats binnen en wordt getoetst aan de volgende wettelijke kaders:
– Wet op de Geneeskundige Behandelings-Overeenkomst (WGBO)
– Wet klachtrecht cliënten zorgsector
– Kwaliteitswet zorginstellingen
– Wet op de Beroepen Individuele Gezondheidszorg (BIG)
2) De binnen het kader van psychotherapie toe te passen methoden en attitudes
– worden omschreven binnen de bij de wet op de BIG behorende AmvB. Ze worden doelbewust en deskundig toegepast en zijn wetenschappelijk verantwoord, dat wil zeggen waar mogelijk evidence en minimaal consensus based.
– worden toegepast nadat
a) de behandelaar zich ervan heeft vergewist welke psychische stoornis aanwezig is; b) hij de etiologie heeft ingeschat;
c) de methode heeft gekozen die opportuun is voor de betrokken cliënt, mede in overweging genomen de mogelijkheden van de cliënt om therapie te volgen.
 3) De behandelaar verbindt zich aan de verantwoordelijkheden en taken volgens de regels van het beroep, respectievelijk volgens de verschillende gedragscodes casu quo het tuchtrecht.


Erkende psychotherapieverenigingen

Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie (NVP)
Vereniging voor Cliëntgerichte Psychotherapie (VCgP)
Vereniging voor Gedragstherapie en Cognitieve therapie (VGCt)
Nederlandse Vereniging voor Groepsdynamica en Groepspsychotherapie (NVGP)
Vereniging voor Kinder- en Jeugdpsychotherapie (VKJP)
Nederlandse Vereniging voor Relatie- en Gezinstherapie (NVRG)
Nederlandse Vereniging voor Psychoanalytische Psychotherapie (NVPP)
Nederlandse Psychoanalytisch instituut (NPi)
Nederlandse Vereniging voor Psychoanalyse (NVPA)
Nederlandse PsychoAnalytische Groep (NPAG)